Fransa ile 1928’te Paris’te bir antlaşma yapılmış ve Osmanlı borçlarının ödenmesi bir sisteme bağlanmıştır. 1929
dünya ekonomik bunalımının etkisiyle Türkiye milli paranın korunması için önlemler almış, borçların ödenmesini
güçleştirmiştir. ABD Cumhurbaşkanı Hoover bir moratoryum yayınlayarak, borçların ödenmesini geciktirecek bir sistemi
gündeme getirdi. Türkiye de bu moratoryumdan yararlanmış ve borçların faizi indirilerek taksitlerle ödenebilecek yeni bir
düzenleme yapılmıştır.
Türkiye, Osmanlı borçlarını 1954 yılına kadar ödemiştir.
Türkiye, Adana - Mersin demiryolunu satın almak istemişse de iki ülke arasında anlaşmazlığa neden olmuş;
1929’da yapılan antlaşma ile Türkiye lehine çözümlenmiştir.
F. MĐLLETLER CEMĐYETĐ’NE TÜRKĐYE’NĐN ÜYE OLMASI (18 TEMMUZ 1932)
Cemiyet, yeni bir dünya savaşını önlemek için kurulmuş; ancak kısa zamanda Đngiltere ve Fransa’nın etkisine
girmiştir. ABD’nin bu cemiyetten çekilmesi ile zayıflamıştır.
Milletler Cemiyeti Genel Kurulu, 6 Temmuz’da Đspanya’nın önerisi ve Yunanistan’ın desteğiyle Türkiye’nin
kurula davet edilmesini öngören bir karar tasarısı kabul edildi. 18 Temmuz’da ise TBMM tarafından oy birliği ile kabul
edilerek üye olmuştur.
Üye olma amacı; Almanya ve Đtalya’nın yayılmacı politikaları karşısında dünya barışına katkıda bulunmak,
uluslar arası alandaki saygınlığını kabul ettirmek ve Boğazlar Sorunu’nun Türkiye lehine çözümünü kolaylaştırmaktır.
Cemiyet, II. Dünya Savaşı sırasında çalışmalarını durdurmuştur.
1932 - 1939 DÖNEMLERĐ ARASI DIŞ POLĐTĐKA
Balkan Hatay’ın Anavatana
Akdeniz Paktı Montrö Boğazlar Sözleşmesi Sadabad Paktı
Antantı Katılması
9 Şubat 1934 22 Ocak 1936 20 Temmuz 1936 8 Temmuz 1937 29 Haziran 1939
Romanya, Türkiye, Türkiye, Đngiltere, Fransa,
Yugoslavya, Yugoslavya, Japonya, Yunanistan, Türkiye, Đran, 1921 - Ankara Antlaşma
Yunanistan, Đngiltere, Romanya, Bulgaristan, Irak, Afganistan 1938 - Hatay Devleti
Türkiye Yunanistan, Fransa Yugoslavya, Sovyetler Birliği
A. BALKAN ANTANTI - 9 ŞUBAT 1934
Antanta Katılanlar: Türkiye (öncülüğünde), Yunanistan, Yugoslavya, Romanya.
Yapılma Nedeni:
I. Dünya Savaşı’ndan sonra Đtalya ve Almanya’da yeni siyasi iktidarın yayılmacı ve saldırgan politika
izlemesi ve Balkanları tehdit etmesi,
Balkan devletlerinin sınır güvenliklerini güvenceye almak istemeleridir.
Katılmayanlar:
Arnavutluk, Đtalya’nın etkisi altında kaldığından,
Bulgaristan, Ege Denizi’ne inmek ve Romanya’dan Dobruca’yı almak amacıyla yayılmacı politika
izlemesinden katılamamıştır.
Bu Antanta Göre:
Sınırlara saygılı olunacak,
Balkanlara dışarıdan gelebilecek bir saldırıya birlikte karşı konulacak,
Đlgili devletler Balkanlı olmayan ülkelerle yapacak antlaşmalar için birbirlerine danışacaktı.
Önemi: Türkiye, bu savunma antlaşmasıyla batı sınırlarını güvence altına aldı.
Sonuç:
• Đtalya ve Almanya’nın baskısıyla Yugoslavya paktan ayrıldı ve II. Dünya Savaşı öncesi bu pakt dağıldı.
• Nüfus mübadelesinin çözülmesiyle bu Antant’ın çekirdeğini oluşturdu.
B. AKDENĐZ PAKTI - 22 OCAK 1936
Pakta Katılanlar: Fransa, Đngiltere, Yugoslavya, Yunanistan, Türkiye (1936)
1935’te Đtalya’nın Habeşistan’a saldırmasıyla ve Akdeniz’de saldırgan bir politika izlemesi üzerine bu pakt
yapılmıştır. Bu pakt ile saldırı karşısında birbirine yardım etme garantisi verilmiştir. Türkiye ve Đngiltere arasında ilk defa
pakt bağlamında bir yakınlaşma olmuştur. Pakt kısa bir süre sonra dağılmıştır.
Yorum Gönder