BALIKESİR KONGRESİ (27 HAZĐRAN - 30 TEMMUZ 1919)
Komutan Hacım Muhittin Bey
Bölgesel kurtuluş amaçlanmıştır.
Etkileri Padişaha bağlılık bildirilmiştir.
Yunanlılara karşı savaşmak, asker toplamak ve önlemler almak hedeflenmektedir.
NAZĐLLĐ KONGRESĐ (6 AĞUSTOS 1919)
Komutan Celal Bey
Bölgesel kurtuluş ve milis güçlere asker sağlanması amaçlanmıştır.
Etkileri
Kuvayımilliye birlikleri arasında uyum sağlanması esası öngörülmüştür.
ALAŞEHĐR KONGRESĐ (16 - 25 AĞUSTOS 1919)
Komutan Hacım Muhittin Bey
Bölgesel kurtuluş amaçlanmıştır.
Erzurum ve Balıkesir Kongrelerinin aldığı kararların değerlendirilmesi amacıyla toplanmıştır.
Etkileri Yunanlılara karşı sonuna kadar savaşılması kararı alınmıştır.
Yunanlılara karşı diğer Đtilaf Devletleri ile görüşülebileceği fikri ortaya atılmıştır. Bu da mandacı
zihniyete sıcak bakıldığının göstergesidir. (Kongrenin ilginç yönü)
Not: Bu kongrelerin ortak amacı, batıdaki Yunan işgalini sona erdirmek ve Batı Cephesi’ni oluşturmaktır.
**
SĐVAS KONGRESĐ ( 4 - 11 EYLÜL 1919)
Şekli Hem toplanma, hem de alınan karar bakımından “Ulusal”
2 Eylül’de Erzurum’dan Sivas’a gelen Mustafa Kemal, kongreyi gerek Đstanbul Hükümeti’nin
Gelişimi engellemeleri (Ali Galip Olayı), gerekse mücadele gerçeğini kavrayamayan bazı valilerin tutumu
ile çağrılanların yarısı ile başlatmıştır.
Đtilaf Devletleri, Sivas’ın işgal edileceği tehdidinde bulunduğunda, Đstanbul Hükümeti ise Elazığ
Valisi Ali Galip’i toplantıyı engelleme amacıyla Mustafa Kemal’i tutuklamak için görevlendirdi.
Ali Galip Olayı Ancak, Vali Malatya’da iken Mustafa Kemal’in gönderdiği kuvvetlerden korkarak kaçtı. (Bu
olayı, Mustafa Kemal hükümet aleyhine kullanarak Damat Ferit’in başbakanlıktan istifasını
sağlayacaktır. Olay, Mustafa Kemal ile Đstanbul Hükümeti arasında gerginlik yaratmıştır.)
Amaç Ulus adına kararlar almaktır.
1. Başkanlık Sorunu: Kongreye Rauf Orbay başbakanlık etmek istemiş; ancak Mustafa
Kongre Başında
Kemal’in kongre başkanı seçilmesiyle sorun çözümlenmiştir.
Karşılaşılan Sorun
2. Manda Sorunu: Amerikan mandacılığı uzun tartışmalardan sonra kesin reddedilmiştir.
Toplanma Nedeni Erzurum Kongresi Đçeriği
• Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Tüzüğü, ülkeyi kapsayacak şekilde değiştirilmiş
ve bütün milli cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında
birleştirilmiştir: (Milli güçler tek elde toplanmış. Bölgesel yerine ulusal mücadelenin gerekleri
yerine getirilmiştir.)
• Erzurum Kongresi’nde alınan kararda “Temsil Heyeti, Doğu illerinin tamamı yerine tüm
yurdu temsil eder şeklinde değişiklik yapıldı: (Sivas’ta yetki alanı genişletildi, Kurtuluş Savaşı’nı
yürütecek siyasal kuruluş oluşturuldu.)
• Milli güçleri
• Temsil Kurulu’nun üye sayısı arttırıldı ve başkanlığa “Mustafa Kemal” getirildi: (Üye
birleştirmek isteği,
sayısı 9’dan 16’ya çıkarıldı. Mustafa Kemal, ulusal lider konumuna getirildi.)
• Milli Mücadele’yi,
• Manda ve himaye düşüncesi bir daha gündeme getirilmemek üzere reddedildi: (Manda ve
Milli Kongre eliyle
himaye fikri, son ve kesin olarak reddedildi, tam bağımsızlıktan taviz verilmeyeceği netleşti.)
yürütme düşüncesi,
• Her türlü işgal ve müdahaleye karşı koyma kararı alındı.
• Yapılacak
• Osmanlı Mebusan Meclisinin toplanması için çalışmalara devam edilmesi kararlaştırıldı:
mücadeleyi tek
(Bu kararın alınmasında Đstanbul Hükümeti’nin denetlenmesinin ve bazı çevrelerin Mebusan
merkezden yürütme
Meclisine umut bağlamış olmasıdır.)
isteğidir.
• Bağımsızlığımızı zedelememesi şartıyla dış yardım alınabileceği kabul edildi.
• Sivas Kongresi’nde, millete haklı sesi duyurmak ve bilgilendirmek için “Đrade-i Milliye”
gazetesinin çıkarılması kararlaştırıldı. (13 Eylül 1919)
• Ali Fuat Paşa, Batı Cephesi komutanlığına atandı: (Kongrenin yürütme gücünü
kullandığının göstergesidir. Hükümet gibi etkinlik göstermiştir.)
• Ordu alınan kararları uygulamakla yükümlüdür: (Orduya milli iradenin koruyuculuğu
yetkisi verilmiştir.)
Sivas Kongresi’nin Erzurum Kongresi’nden Farklı Yanları
• Milli cemiyetleri bir çatı altında birleştirmiştir. (Erzurum’da doğudakiler, Sivas’ta tüm yurttakiler)
• Temsil Heyetinin yetki alanı genişletildi. (Erzurum’da Doğu Anadolu; Sivas’ta Tüm Yurt)
• Batı Anadolu Kuvay-ı Milliyesini bir komuta altında toplamaya çalışmak.
Sivas Kongresi’nin Önemi - Özellikleri
• Bu kongre, Amasya Genelgesi’nin bir sonucudur ve Mustafa Kemal tarafından toplanılmıştır.
• En önemli sonucu, cemiyetlerin birleştirilmesi ve bölgesel uğraşların sonuç getirmeyeceğinin vurgulanmasıdır.
Mücadelenin merkezi yönetime sahip olmasına katkı sağlamıştır.
• Bu kongre, her bakımdan ulusal bir kongredir ve ihtilalci bir karakter taşır.
• Kongrenin bir hükümet gibi hareket ettiği görülmüştür. (Batı Cephe’ye Ali Fuat’ı atamak)
• Erzurum’da alınan kararlar genişletilmiş ve Meclis-i Mebusan’ın toplanması kararı tekrarlanmıştır.
• Đstanbul ile ilişkiler kesilmiş ve 30 Eylül 1919’da Damat Ferit Paşa Hükümeti istifa ettirilmiştir. Böylece ulusal hareketin
hem siyaset üzerindeki etkisi açıkça ortaya konmuş, hem de yeni kurulacak hükümet ile daha ılımlı ilişkilerin kurulması
yolunu açmıştır. Bu da Amasya Görüşmeleri’ne ortamı hazırlamıştır.
• Kongre’nin toplanmış olması, Đstanbul Hükümeti’ne karşı kazanılmış bir siyasi zaferdir.
*
TEMSĐL KURULU (HEYET-Đ TEMSĐLĐYE)
• Kurul, ilk defa Erzurum Kongresi’nde oluşturulmuştur.
• Sivas Kongresi’nde üye sayısı arttırılmıştır.
• TBMM’nin açılmasına (23 Nisan 1920’ye) kadar milli savaşın YÜRÜTME (Hükümet) gücü olmuştur.
• Bu kurul, milli direnişi örgütlemiş, iç isyanları bastırmaya çalışmış, yerel cemiyetleri “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i
Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirmiştir.
• Bu kurul, atamalar yapmış, vergilerin toplanması konusunda kararlar vermiş, askeri ve mülkü yöneticilere emirler
vererek uygulatmıştır.
• Đlk siyasi başarısı, baskı yaparak Damat Ferit Paşa Hükümeti’ni istifa ettirmiş olması ve yeni hükümeti Amasya
Görüşmelerinde bulunmak zorunda bırakmasıdır.
**
ANADOLU VE RUMELĐ MÜDAFAA-Đ HUKUK CEMĐYETĐ
• Erzurum Kongresi’nde Şarki Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti (Doğu’dakileri) kurulmuş; Sivas Kongresi’nde ise adı
tüm bölgelerdekiler birleştirilecek şeklinde bu isimle oluşturulmuştur.
• Cemiyetin yönetim kurulu olan Temsil Heyeti’nin de üye sayısı arttırılmıştır.
• Cemiyetin tüzüğünde yer alan hususlar:
Rum ve Ermeni hareketlerine karşı çıkmak,
Sultan ve halifeliğin kurtulması için toplu direniş göstermek,
Cemiyetin partici akımlardan uzak olması ve Đttihat ve Terakki Fırkası’nın bir devamı olmadığıdır.
• Cemiyet, 1919’daki seçimleri kazanmış, toplanan Mebusan Meclisi’nde Misak-ı Milli kararlarının alınmasında etkili
olmuştur.
• TBMM açıldıktan sonra siyasi varlığını sürdürmüştür. 10 Mayıs 1921’de TBMM’de Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i
Grubu da denen “Birinci Grup” kurulmuş ve Mustafa Kemal, bu grubun başkanı olmuştur.
• Mustafa Kemal’in “Dokuz Đlke” denilen programını benimseyen cemiyet, Eylül 1923’te Halk Fırkası’na dönüştü.
**
GENERAL HARBOURD RAPORU
• Ermenilerle ilgili araştırma ve Anadolu’da incelemeler yapılması için ABD Başkanı Wilson tarafından General James G.
Harbourd, Doğu Anadolu’ya gönderildi. Hazırladığı rapor:
Ermenilerle ilgili ortaya atılan katledildikleri iddiası doğru değildir.
Anadolu, kaynakları yönüyle ABD’nin ihtiyaçlarını karşılayabilecek zenginlikte değildir.
Anadolu’da mücadele verenler, yaptıkları iş konusunda kesin kararlıdır.
• ABD Senatosu’na sunulan bu rapor, ABD’nin Anadolu ile ilgili politikalarını az da olsa değiştirmesinde ve senatonun
manda konusunu reddetmesinde etkili olmuştur.
**
AMASYA GÖRÜŞMELERĐ (PROTOKOLLERĐ) (20 - 22 EKĐM 1919)
Sivas Kongreleri’ni engelleyememeleri üzerine Damat Ferit Hükümeti istifa etmiş, Ali Rıza Paşa hükümeti
kurulmuştur. Ali Rıza Paşa’nın en önemli yönü, Kuvay-ı Milliye’ye sempati duyan üyeleri de barındırmasıdır.
Mustafa Kemal bir telgrafta; “Hükümet, kongre kararlarına uyduğu takdirde Kuvay-ı Milliye’nin de ona
yardımcı olacağı” mesajını vermiş ve Ali Rıza Paşa, böyle bir ortamın oluşmasını fırsat bilerek Amasya’da görüşme
yapılmasına karar vermiştir.
Görüşmeler; Temsil Heyeti adına “Mustafa Kemal”, Đstanbul Hükümeti adına “Salih Paşa” yapmaktadır. Bu
görüşmelerde, üçü açık ve imzalı, ikisi gizli ve imzasız beş protokol tespit edilmiştir. (Gizli protokoller, ordulara
bildirilmiştir.)
Birinci Protokol - Salih Paşa’nın Đstekleri
Ordu siyasetle uğraşmamalıdır.
Hükümeti küçük düşürücü müdahalelerde bulunulmamalıdır.
Hükümet hakkında aleyhte yazı yazılmamalıdır.
Đkinci Protokol - Açık & Đmzalı
Azınlıklara sosyal dengeyi ve siyasal egemenliği bozacak ayrıcalıklar verilmeyecektir.
Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sırada işgal edilmemiş sınırlar korunacaktır.
Meclis’in Đstanbul dışında güvenli bir yerde toplanmasına karar verildi.
Üçüncü Protokol - Açık & Đmzalı
Temsil Heyeti, seçimlere karışmayacak ve seçimler derhal yapılıp Meclis-i Mebusan toplanacaktı.
Ermen göçü sırasında suç işleyenlerin mebus seçimlerine katılmaları önlenecekti.
Siyasi partilerin ve Hıristiyan toplulukların seçime katılmaları sağlanacaktı.
Dördüncü Protokol - Açık & Đmzalı
Bazı komutanlar görevlerinden alınacaktı.
Bazı subayların mahkemeye verilmeleri hakkında emirler düzeltilecekti.
Malta’ya sürülenlerin Đstanbul’a getirilerek yargılanacaktı.
Milli kuvvetleri maddi yönden desteklenecekti.
Milli mücadele taraftarı olan memurların yerlerinden alınmayacaktı.
Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Đstanbul Hükümeti tarafından tanınacaktı.
Hükümet, Sivas kongre kararlarını kabul edecekti.
Vatanın bütünlüğü korunacak, işgale izin verilmeyecek ve manda yönetimi kabul edilmeyecekti.
Barış görüşmeleri sürecine Temsil Heyeti de katılacak, görüşmelere katılacak kişiler için Temsil Heyeti’nin de
onayı alınacaktı.
Beşinci Protokol - Gizli & Đmzasız
Barış Konferansı’na gönderilecek kurul delegelerin isimleri verildi.
Đzmir’in düşman işgalinden kurtarılacaktı.
Zararlı cemiyetlerin faaliyetlerine sınırlamalar getirilecek veya son verilecekti.
Bazı komutan ve polis müdürleri değiştirilecekti.
Kıyım yapmış Ermeniler yargılanacaktı.
Milli mücadeleye düşman basınlar hakkında gerekli işlemler uygulanacaktı.
Bazı subaylarla ilgili padişah kararları geri alınacaktı.
……………………………………………………………………………………………………………………………….
Amasya Görüşmelerinin Değerlendirilmesi
Đstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti’ni ve Anadolu Hareketini resmen ve hukuken ilk kez tanıdı.
Taraflar ilk kez birlikte hareket etmiştir.
Temsil Heyeti, görüşülen konulara resmiyet kazandırmak amacıyla karşılıklı protokol imzaladı.
Đstanbul Hükümeti, meclisin açılması ve seçimlerin yapılması dışındakileri kabul etmemiştir. (Otorite koruma)
Seçimlerin yapılması dışında Đstanbul Hükümeti, alınan kararlara ciddi biçimde uymamıştır. Bir jest olarak da
Mustafa Kemal’in görevden alınma biçimini değiştirmiştir.
Temsil Heyeti’nin nüfusu artmıştır.
Mebuslar Meclisi Đstanbul’da toplanmıştır, hükümet çalışmaları denetim altına alınmıştır.
Mebuslar Meclisi’ne Đttihatçıların girmesi engellenmiştir.
Seçimlerin serbest yapılması sağlanmış, Đtilaf Devletleri’nin seçimlerin yapılmasına birkaç nokta haricinde
müdahale etmemiştir. Đtilaf Devletlerin seçimlerin yapılmasına ve meclisin açılmasına müdahale etmemelerinin temel
nedeni, aleyhlerine kararlar çıkmayacağı düşünmeleridir.
Mebusan Meclisi için seçimler yapılmıştır. Ulusçular Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti listesinden
aday olmuşlardır.
Sivas’ta Yapılan Komutanlar Toplantısı (16 Kasım 1919):
Mustafa Kemal, Amasya görüşmelerinden sonra komutanlarla görüşmek üzere Sivas’a gitti.
Görüşülen Üç Konu
1. Meclis-i Mebusan’ın toplanma yeri,
2. Toplantıdan sonra Temsilciler Kurulu’nun alacağı biçim ve çalışma yöntemi,
3. Paris Barış Konferansı’nın bizim için olumlu - olumsuz karar vermelerinde nasıl davranılacağı görüşüldü.
Toplantı Sonucu
1. Meclis Đstanbul’da toplanacaktır.
2. Milletvekillerin güvenlikleri sağlanacaktır.
3. Temsil Heyeti görevine devam edecektir.
Not: Amasya görüşmelerinde, Salih Paşa özellikle Meclis-i Mebusan’ın Đstanbul’da toplanmasının doğru olmadığı
görüşü karşısında bu görüşe katılmakla birlikte bu görüşün şahsına ait olup Đstanbul Hükümeti adına söz veremeyeceğini
kayda geçirmiştir. Bu durum, Đstanbul Hükümeti’nden endişe duyduğunun göstergesi olmuştur.
Temsil Heyeti’nin Ankara’ya Gelmesi (27 Aralık 1919)
Meclis-i Mebusan’ın toplanması için yapılan seçimlerde büyük çoğunlukla Müdafaa-i Hukukçular kazandı.
Meclis’in Đstanbul’da toplanması kesinleşince Temsil Heyeti, meclis çalışmalarını yakından izleyebilmek için Ankara’yı
merkez seçti. Mustafa Kemal, Erzurum Milletvekilidir. Kendi güvenliği için Đstanbul’a gitmemiştir.
Amaç, milli mücadelenin merkezi Ankara yapılmaktır.
Ankara’nın Milli Mücadele’nin Merkezi Seçilmesinin Nedenleri:
Coğrafi konum itibariyle güvenli bir yerde olması ve işgal altında olmaması,
Anadolu’ya hâkim bir alanda olması (orta noktada),
Batı Cephesi ile Đstanbul’a yakın olması,
Ulaşım ve haberleşme imkânlarına sahip olması,
Demiryolu ulaşımına sahip olması,
Halkının milli mücadele yanlısı olmasıdır.
MEBUSAN MECLĐSĐ AÇILMASI (12 OCAK 1920) - MĐSAK-I MĐLLĐ KARARLARI (28 OCAK 1920)
Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelebilecek mebuslardan mecliste hareket etmeleri gereken talimatları:
Mustafa Kemal’in meclis başkanlığına seçilmesi: Meclis’in kapatılması durumunda Meclisi Anadolu’da
yeniden toplayabilme yetkisini kazanmak için istemektedir.
Meclis’te Müdafaa-i Hukuk Grubu kurulmalıdır: Ulusal ruhla birlikte hareket etmelerini ve siyasi partiler
olmadığından grup disiplini içinde çalışarak ulusal kararların alınmasını sağlamayı istemiştir.
Misak-ı Milli kararları, tüm meclis üyelerine kabul ettirilerek onaylanmalıdır: Sivas Kongresi’nin
kararları yasallaştırmak istemektedir.
Ali Rıza Paşa Hükümeti’ne güvenoyu verilmemelidir.
Osmanlı Mebusan Meclisi’nin Açılması (12 Ocak 1920):
Meclis-i Mebusan, 12 Ocak 1920’de Đstanbul’da açıldı.
Mustafa Kemal, başkan seçilmedi. (Padişahın etkisinde kalmaları nedeniyle)
Müdafaa-i Hukuk Grubu kurulamadı; Mustafa Kemal yandaşı olmadıklarını göstermek adına “Felah-ı Vatan”
grubu kuruldu. (Padişahın etkisinde kalmaları nedeniyle)
Olumsuzluklara rağmen, Misak-ı Milli (Ulusal Sınırlar) 28 Ocak 1920’de kabul edildi.
MĐSAK-I MĐLLĐ KARARLARI (28 OCAK 1920)
Alınan Kararlar Yorumları
1. Mondros Mütarekesi imzalandığı sırada işgal altında
olmayan ve Osmanlı - Đslam çoğunluğunun bulunduğu Vatan sınırları belirlenmiştir.
topraklar bölünmez bir bütündür.
2. Mütarekenin imzalanması sırasında işgal altında olan ve Arap çoğunluk, dolayısıyla Arap toprakları vatanın
Arapların çoğunlukta olduğu yerlerin geleceğini bölge sınırları dışında bırakıldı. Wilson ilkelerinin nüfus
halkının oyu belirleyecektir. maddesi temel alındı.
3. Mütareke sırasında Osmanlı sınırları dışında kalan Kars, Bu karar bölgede Türk çoğunluğundan emin olunduğu
Ardahan ve Batum için gerekirse halk oylaması yapılacaktır. için alındı. Wilson ilkesinden etkilidir.
Batı Trakya, Balkan Savaşları’nda kaybedildi, Bu karar
4. Batı Trakya’nın hukuki durumunu orada yaşayanların
bölgede Türk çoğunluğundan emin olunduğu için alındı.
özgür iradesi belirlemelidir.
Wilson ilkesinden etkilidir.
5. Güvenlik sağlandığı takdirde Boğazlar dünya ticaretine Boğazlardaki işgalin kaldırılması istenmiştir.
açık tutulacaktır. Geçiş şartları, ilgili devletlerle görüşülerek Karadeniz’e kıyısı olan devletler ile Boğazlar konusunda
saptanabilir. diplomasi işletileceği kastedilmiştir.
Azınlıkların iç işlerimize karışmak için
6. Azınlık hakları komşu ülkelerde yaşayan Müslümanlara kullanılmamalarına bir sınırlama getirilmiştir. Eşitlik
tanınan haklara eşit olacaktır. ilkesi gözetilmiş, komşudaki müslüman ahalinin hakları
korunmaya çalışılmıştır.
7. Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. Borçlarımızın ödenmesi Tam (Ekonomik) bağımsızlık sağlanmak istenmiştir.
de bu ilkelere aykırı olmamalıdır. Đlk kez ve açıkça yabancı imtiyazlara karşı çıkılmıştır.
Misak-ı Milli Belgesi’nin Temel Özellikleri Misak-ı Milli Kararlarının Sonuçları
• Türk vatanının sınırları çizildi, ulusal bağımsızlık ön
• Bir parlamento kararıdır ve Tam Bağımsızlık temel ilke planda tutuldu. Vatanın geleceğiyle ilgili karar alındı.
olarak kabul edilmiştir. • Kapitülasyonlara ve Boğaz işgaline karşı çıkılmıştır.
• Vatanın yeni sınırları etnik yoğunluğa göre çizilmiştir. • Erzurum ve Sivas Kongreleri’nin kararları meclis
• Belgeye bağlılığı göstermek ve etkisini arttırmak için tarafından onaylandı.
“Yemin” biçiminde tanımlanmıştır. • Mebusan Meclisi tarafından, Milli Mücadele’nin siyasi
• Milli mücadelenin son (kesin) programıdır. programı kabul edildi.
• Dünya parlamentolarına duyurulması kararlaştırılmıştır. • Mustafa Kemal, askeri görevinden kendisinin
• Padişah tarafından onaylanmamıştır. ayrıldığını açıkladı ve madalyaları geri verdi.
• Đstanbul’un işgaline zemin hazırladı.
Not: Misak-ı Milli’de yer alan konular: Sınırlar, Boğazlar, Kapitülasyonlar, Azınlıklar ve Borçlar.
Đstanbul’un Đşgal Edilmesi (27 Aralık 1919)
Misak-ı Milli kararının Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nde onaylanmasından sonra Đtilaf Devletleri bu duruma
tepki göstermiş (Anadolu’nun paylaşımına ters düşmesi etkisi) ve baskıları sonucu Ali Rıza Paşa Hükümetini düşürerek,
Salih Paşa Hükümetini kurdurmuştur. (Konuyu lehlerine çevirebilmek için)
Yeni hükümet de bu kararları iptal edemeyince Đtilaf Devletleri; 9 Mart’ta Türk Ocağı’nı basmış, Đstanbul’daki
150 civarındaki aydınları tutukladı ve 16 Mart 1920’de Đstanbul’u resmen işgal etti. 20 Mart’ta Mebusan Meclisi, Đtilaf
Devletleri tarafından basılmış ve milletvekilleri tutuklanarak Malta’ya sürülmüştür.
Đtilaf Devletleri’nin Đstanbul’u Đşgal Bildirisi:
Đşgaller geçicidir. (Halkın tepsini azaltmak isteği)
Amaç, Osmanlı Saltanat makamı zayıflatmak değil gücünü arttırmaktır.
Anadolu’daki hareketin ilerlemesi durumunda Đstanbul, Türklerden tamamen alınacaktır.
Đşgalin Sonuçları:
Salih Paşa’yı görevden alındı, Damat Ferit Paşa tekrar sadrazamlığa getirildi.
Padişahın Mebusan Meclisi’ni kapatması, doğrudan milli iradeyi yok saymaktır.
Milli mücadele yanlısı mebuslar, tutuklanarak Malta’ya sürüldüler.
Meclisin Đstanbul’da açılmasına karşı çıkan Mustafa Kemal’in haklılığı anlaşıldı.
Đstanbul Đşgaline Karşı Tepkiler - Önlemler:
Đstanbul ile tüm haberleşmeler kesildi ve yasaklandı.
Đstanbul’da yapılan tutuklamalara karşı, Anadolu’daki Đtilaf subayları tutuklandı.
Güvenliği bozan kişilere karşı kanuni işlem yapıldı.
Anadolu’dan Đstanbul’a vergi gönderilmesi engellendi.
Halka Osmanlı Devleti’nin fiilen sona erdiği bildirildi.
Ziraat Bankası, Düyun-u Umumiye ve Osmanlı Bankası’nın Anadolu’daki tüm mal ve para varlığına el
konuldu.
Đtilaf Devletleri’nin Đstanbul ve Adana’dan Anadolu’ya yapacakları asker ve malzeme sevkiyatını önlemek
için Geyve - Ulukışla demiryolları tahrip edildi.
Anadolu’daki işgal birliklerinin silahlarının alınması kararlaştırıldı.
Mustafa Kemal, Heyet-i Temsiliye adına bir genelge yayımladı ve yeni meclisin Ankara’da toplanacağını,
Osmanlı Mebusan Meclisi üyelerinden Đstanbul’dan kaçıp Ankara’ya gelebilenlerin de TBMM’ye katılabileceklerini
bildirdi. (Yeni bir meclisin toplanması için faaliyetlere başladı.)
MĐLLĐ MÜCADELE TARAFLI - KARŞITI YAYINLAR
Taraflı Yayınlar Karşıtı Yayınlar
Đrade-i Milliye Mimber Emel Hukuk-u Beşer Peyam-ı Sabah Alemdar
Hâkimiyet-i Milliye Yeni Adana Tasvir-i Efkâr Sebilürreşad Ümit Aydede
Öğüt Đzmir’e Doğru Vakit Küçük Mecmua Güleryüz Türkçe Đstanbul
Albayrak Đstikbal Đkdam Anadolu Ajansı Đrşad Tan
Açıksöz Ahali Đleri Yeni Gün Yeni Dünya Şarkın Sesi
Akşam Tercüman Zafer Zincirbent
Misak- Milli Sınırları (1) - T.C. Sınırları (2)
Yorum Gönder